Mga paalala ni misis

MGA PAALALA NI MISIS

bago mawala si misis ay

kayrami niyang paalala:

"Huwag kang magpupuyat"

"Kumain ng tama sa oras"

"Laging inumin ang vitamins"

"Huwag magpatuyo ng pawis"

"Huwag laging nasa initan"

"Huwag magpagabi"

"Alagaan ang sarili"

"Laging mag-iingat"

bilin niya'y mapagmahal

na nais kong sundin naman

at lagi kong tatandaan

maraming salamat, mahal

sa munti mong paalala

lagi mo ring tatandaan

lagi ka sa puso't diwa

at mahal na mahal kita

- gregoriovbituinjr.

06.17.2025

Gawaing pagsasalin

GAWAING PAGSASALIN

nang maiburol si ama 

noong nakaraang taon

may gawaing pagsasalin

ako noong tinatapos

nang ibinurol si misis

na namatay din sa sakit

may gawaing pagsasalin

ako ngayong tinatapos

nitong Marso'y inilunsad

ang aklat kong isinalin

ilang taong nakaraan

ay tatlong aklat pambata

pagsasalin ay trabaho

kong pinagkakakitaan

trabaho'y tuloy, panahon

man ng pagdadalamhati

may deadline, nais tapusin

kahit nasa burol man din

isang gawaing niyakap

ng buong puso't layunin

- gregoriovbituinjr.

06.17.2025

Kay Libay, mula sa Kamalaysayan

KAY LIBAY, MULA SA KAMALAYSAYAN

naging bahagi rin si Libay ng Kamalaysayan

o Kaisahan sa Kamalayan sa Kasaysayan

bilang treasurer habang ako'y sekretaryo naman

noon pa, bago pa kami ikasal nang tuluyan

ang namayapang ama'y historyador kaya siya

ay nag-training sa NCCA para sa historya

o kasaysayan ng sariling pamayanan nila

sa Mountain Province, isulat ang kanilang kultura

habang sa akin ay Katipunan at Bonifacio

ang mga sulating makasaysayan ng Supremo

mga akda ni Gat Andres at Emilio Jacinto

pati Kartilya ng Katipunan ay sinaulo

pinapangarap naming ang bayan ay may liberty

mula sa mga pagsasamantala't pang-aapi

ngunit wala na, wala na ang aming si Liberty

alay ay dasal "From Your Kamalaysayan Family"

- gregoriovbituinjr.

06.16.2025

* ang litrato ay kuha mula sa ibinigay ni kasamang Dado Sta. Ana kay Greg sa panahon ng pagdadalamhati

* NCCA - National Commission on Culture and the Arts

Dad, Happy Father's Day po in Heaven

DAD, HAPPY FATHER'S DAY PO IN HEAVEN

Dad, Happy Father's Day po in Heaven

Thanks po sa ginawa n'yo sa amin

noong kayo pa po'y nabubuhay

upang kami'y lumaking matibay

aming edukasyon ay tiniyak

at pinalaki kaming marangal

natuto sa mga pangaral mo

na tindigan ang aming prinsipyo

sa gulang mong walumpu't dalawa

nang sa ospital ay pumanaw ka

mahigit isang taon na ngayon

nang sa piling, mawala ka noon

maraming maraming salamat, Dad

at kami'y pinalaking matatag

ngayon, ginugunita ka namin

Dad, Happy Father's Day po in Heaven

- gregoriovbituinjr.

06.15.2025

* litrato mula sa google

Huling sulyap sa pasilyo

HULING SULYAP SA PASILYO

iyon na ang huli kong sulyap sa pasilyo

ng ospital kung saan ginamot si misis

di na kami babalik sa lugar na ito

di na babalik, pagkat wala na si misis

apatnapu't siyam na araw noong una

siyang madala rito, nakaraang taon

at pitumpung araw naman sa ikalawa

hanggang mamatay ang sinisinta paglaon

matapos ang tatlong araw doon sa morgue

ay nailabas na rin ang labi ni Libay

dahil mayroong promissory note na kami

upang kautangan ay mabayarang tunay

pasasalamat sa mga doktor subalit

ayokong balikan ang ospital na iyon

sa pasilyo'y huling sulyap na iyong pilit

na isang alaala na lang ng kahapon

- gregoriovbituinjr.

06.15.2025

Ang Team Bituin

 

ANG TEAM BITUIN

paborito niya ang numero sais

lalo't birthday niya ay Enero Sais

ang akin naman ay numero nuwebe

na binatay doon sa numerology

kaya may pinatatakang t-shirt siya

habang sa akin naman ay kamiseta

at tinawag niya itong Team Bituin

dahil may teamwork kami pag may gagawin

halimbawa, magtuturo ng ecobrick

sa estudyante, pitong uri ng plastik

pinag-uusapan ang gawaing bahay

magluto, maglaba, paggamit ng wi-fi

sabi ng Team Bituin: "Walang iwanan"

sa pag-ibig man, kalikasan, tahanan

kahit nang siya'y naroon sa ospital

hanggang hininga niya'y doon napigtal

subalit Team Bituin ay di na buo

pagkat buhay ng kabiyak na'y naglaho

isa'y wala na, isa'y tigib ng lumbay

pagsinta'y tanging mananatiling buhay

- gregoriovbituinjr.

06.14.2025

Liberty, 41 pahina ng aklat

LIBERTY, 41 PAHINA NG AKLAT

apatnapu't isang pahina ng aklat

ang haba't ikli ng iyong talambuhay

apatnapu't isang taon ng pagtahak

sa daigdig, samahan, lansangan, tulay

anong sarap basahin ng iyong aklat

na bawat pahina'y may galak na taglay

sa isyung pangkapaligiran ay mulat

na bawat kilos ay batid mong kayhusay

daghang salamat, Libay, sa lahat-lahat

sa bawat pahina mong ligaya'y taglay

ayaw mong maraming basurang nagkalat

layunin mo sa mundo'y talagang lantay

kaybuti mo, wala akong maisumbat

sa pagkawala mo, tigib akong lumbay

mahal ko, taospusong pasasalamat

sa pag-ibig na pinagsaluhang tunay

- gregoriovbituinjr.

06.14.2025

Pag-uwi

PAG-UWI

this week na nakatakda siyang umuwi

hinihintay na lang ang isked ng discharge

siya pala'y iuuwi, di uuwi

pagkat wala nang buhay ang minamahal

ang nagagawa ko na lang ay humikbi

habang hanap ay pambayad sa ospital

kumikilos na lang nang di ko mawari

malayo'y tinatanaw, natitigagal

sangsugal ang buhay, di basta magwagi

tulad ng paligsahan ng mahuhusay

bawat pagtaya'y pagbabakasakali

paglukso ng alamang, malamang patay

planong siya'y iuwi sa lalawigan

katabi ng kapatid, ama, at ina

iuuwi siya sa huling hantungan

upang doon dalawin ng gabi't umaga

- gregoriovbituinjr.

06.13.2025 (Biyernes Trese)

Panimdim

PANIMDIM

kaysakit sa dibdib, di siya maiburol

pagkat di pa buo ang bayad sa ospital

sa ganito nilang sistema, ako'y tutol

dalawang araw sa morgue, ganyan katagal

sana ospital aming mapakiusapan

kamag-anak, kaibigan na'y nagpaikot

upang makaambag sa pagkakagastusan

habang nahaharap sa panibagong gusot

ang mga nangyayari'y talagang kaysaklap

ay, maninikluhod na ako sa kanila!

promissory note ay ginawa naming ganap

dalawampu't anim na doktor mapapirma

tila nakabitin pa rin kami sa ere

sana may paraang agad magawa kami

- gregoriovbituinjr.

06.13.2025 ng madaling araw

Ang huling selfie namin ni misis

ANG HULING SELFIE NAMIN NI MISIS

tanghali ng Hunyo a-nuwebe

nang kami ni misis ay nag-selfie

at nagkakatuwaan pa kami

iyon na pala ang huling selfie

gabi ay nagsusuka na siya

madaling araw, di humihinga

mga doktor ay nabahala na

at sa I.C.U. siya dinala

habang kaming sa kanya'y nagbantay

ay nagsiuwi muna sa bahay

Hunyo a-onse nang tinawagan

ako ng doktor sa kanyang lagay

siya na pala'y sini-C.P.R.

subalit tanghali, nalagutan

siya ng hininga, nawala na

ay, nawala na siyang tuluyan

gunita na lang ang huling selfie

namin noong Hunyo a-nuwebe 

bagamat selfie nami'y kayrami

iyon na ang aming huling selfie

kaytindi na ng pinagdaanan

ni misis dahil sa karamdaman

sabi nga namin, walang iwanan

at di ko pa masabing "paalam"

- gregoriovbituinjr.

06.12.2025

* litratong kuha sa ospital

Luha ko'y di matutuyo, aking mahal

LUHA KO'Y DI MATUTUYO, AKING MAHAL

Liberty, kayganda ng iyong pangalan

na ang ibig sabihin ay kasarinlan

kalayaan laban sa mga gahaman

at mga mapagsamantala sa bayan

O, Liberty, minamahal kong asawa

sumumpang tayong dalawa'y magsasama

nang habambuhay, bubuo ng pamilya

ngunit ngayon, wala ka na, aking sinta

nasa aking puso't diwa kitang lagi

ang paglalambing mo, anong gandang ngiti

pag-ibig mong sa puso ko'y naghahari

"I love you" ang sa atin ay namutawi

pampitumpung araw natin sa ospital

nang mawala ka, buhay mo'y di nagtagal

tanging pabaon sa iyo'y pagmamahal

habang itong katawan ko'y nangangatal

walang iwanan itong ating panata

ikaw na musa ng panitik ko't diwa 

hanggang dulo, ikaw ang tangi kong mutya

magpahinga ka na, mahal kong diwata

luha ko'y di matutuyo, aking mahal 

ay, di matutuyo, bagkus magtatagal

sa diwa't puso ko ika'y nakakintal

ikaw ang aking buhay at minamahal

- gregoriovbituinjr.

06.11.2025

CLAYGO - Clean As You Go

CLAYGO - Clean As You Go

magandang panuntuan ang CLAYGO

na kahulugan ay Clean As You Go

una kong nakita sa kantina

ng ospital at nang mabisita

ang napuntahan kong opisina

ganito'y una kong naranasan

bilang obrero sa pagawaan

ilang dekada nang nakaraan

di man nasulat noon ang CLAYGO

disiplina namin ay ganito

waiter kasi noon ay di uso

at di dapat astang senyorito

mag-aayos ng pinagkainan

ay yaong kumain, ikaw mismo

hanggang ngayon, ito'y aking dala

kahit pa saan ako magpunta

di sa restoran, kundi sa erya

ng manggagawa't maralita pa

sa panuntunang ito'y salamat

na sana'y magamit din ng bawat

opisina upang walang kalat

ginamit mo, hugasan mo dapat

- gregoriovbituinjr.

06.10.2025

* litratong kuha ng makatang gala sa kantina ng St. Luke's Medical Center, QC, at sa opisina ng Philippine Movement for Climate Justice (PMCJ)

Ang payo ni Mang Nilo

ANG PAYO NI MANG NILO

minsan, sa komiks nagmumungkahi

ng ideyang iyong mapupuri

tulad kay Mang Nilo pag sinuri

ang komiks na Bugoy ng may ngiti

nang makabawas sa mga hikbi

pinaksa niya'y riding-in-tandem

na ginamit madalas sa krimen

dalawang tao, pawang salarin

isa, motor ay patatakbuhin

isa pa, target ay babarilin

payo ni Mang Nilo ay pakinggan

ibahin daw ang disenyo naman

ng motor, upuan ay iksian

malaki ang gulong sa hulihan

wala ring kaangkas sa likuran

disenyong pang-isahan talaga

na dinadaan lang sa patawa

subalit nagmumungkahi siya

sino ang makikinig sa kanya?

nang riding-in-tandem, mawala na

- gregoriovbituinjr.

06.10.2025

* komiks mula sa pahayagang Pang-Masa, Hunyo 10, 2025, p.7

Payò ng mga ninunò

PAYÒ NG MGA NINUNÒ

aral ng mga ninunò

sana'y atin pang mahangò

huwag hayaang maglahò

ang kanilang mga payò

- gregoriovbituinjr.

06.10.2025

* lahok sa isang patimpalak sa dalit

Sa kantina ng ospital

SA KANTINA NG OSPITAL 

pinakapahinga ko ang pagpunta

sa kantina ng ospital, di lamang 

upang gutom na nadama'y pawiin

mula sa tensyonadong kalagayan

karamihan ng pagnilay kong sadya

ay sa isang sulok doon, kakatha

ng nasasaloob, itinutula

habang di pa ubos ang gulay, isda

doon nakakapahinga ang isip

doon kayraming paksang nalilirip

doon tila buhay ko'y nasasagip

doon may samutsaring halukipkip

subalit dapat bumalik ng silid

kung saan naroon ang aking misis

siyang binabantayan ko ng labis

bagamat ayokong luha'y mangilid

daghang salamat sa kantinang iyon

na pahingahan ko laban sa tensyon

sakali, doon lang maglilimayon

at alagatain anuman doon

- gregoriovbituinjr.

06.09.2025

Ensayo sa pagtayo

ENSAYO SA PAGTAYO

si misis ay nagpa-praktis

na sa pagtayo bagamat

siya'y inaalalayan

huwag munang apurahin

kaya paunti-unti lang

lalo na't naparalisa

ang kanyang kanang bahagi

ang balikat, braso, siko,

hita, binti hanggang paa

nang siya ay magka-blood clot

sa pagitan ng artery

at vein sa utak, kami nga'y

nasa ospital pa't siya'y

nagpi-physical therapy

occupational therapy

gamutan ay matagal pa

sana'y magpalakas siya

ngunit dahan-dahan muna

asam kong gumaling siya't

makatayo na talaga

- gregoriovbituinjr.

06.08.2025

Walang clue ang Fill-in Puzzle

WALANG CLUE ANG FILL-IN PUZZLE

walang anumang pahimaton o clue

sa Fill-in puzzle na sinagutan ko

kaya gagamitan mo ng lohika

paano lalapat ang tamang letra

ng bawat salita sa titikahon 

ikaw ang hahanap ng pahimaton

hahanapin ang salitang lalapat

upang sa titikahon ay isulat

nasa listahan ang pipiliin mo

na tamang salitang bubuo rito

tsekan agad ang salitang ginamit

upang di malito't di na maulit

basta clue ay maaga mong mahanap

ito'y masasagutan mo nang ganap

ay, anong gandang libangan ng Fill-in 

ang kalooban mo'y pagagaanin

- gregoriovbituinjr.

06.08.2025

Sanggol, 1, patay sa napabayaang kandila

SANGGOL, 1, PATAY SA NAPABAYAANG KANDILA

ikalawang beses na raw ito

na nagkasunog at may namatay

na bata dahil napabayaan

ang isang nakasinding kandila

isang taong gulang ang namatay

na iniwan ng mga kapatid

upang sa pistahan ay gumimik

ay, pinabayaan ang kapatid

nakalulungkot ang ganyang ulat

nawa'y wala nang ikatlong ulit

ang nangyari'y nakapagngangalit

na pinabayaan ang kapatid

magulang nila'y nasa trabaho

nang mangyari ang sunog na ito

at kung ako ang tatay ng bata

anong sakit, tiyak na luluha

baka sisihin pa ang sarili

di na maibabalik ang dati

na sa napabayaang kandila

ay buhay ng musmos ang nawala

- gregoriovbituinjr.

06.08.2025

* ulat mula sa pahayagang Remate, Mayo 26, 2025, p. 3

Pagkain

PAGKAIN

pansin ko, binibigay ni misis sa akin

ang pagkaing laan sa kanya't di kinain

lalo't batid niyang di ako nag-almusal

maya pa kakain sa canteen ng ospital

para sa kanya ang pagkaing ibinigay

di ako kahati roon sa isda't gulay

pagkat iyon ay sapat lang para sa kanya

diet na laan sa maysakit na asawa

kaya nga pag iyon ay hinati pa namin

tila paglakas niya'y pinagkait ko rin

ngunit pag pakiramdam niya'y gutom ako

ako'y hahatian, kaybait ng misis ko

ngunit siya ang kailangang magpalakas

kaya nagpasiya ako't aking nawatas

kakain ako bago pa siya kumain

upang pagkain niya'y kanyang uubusin

o kaya'y bibili na ako sa kantina

ng pagkain ko upang may kasalo siya

ay, ganyan nga ang dapat kong gawin talaga

upang sabay kaming mabusog ng asawa

- gregoriovbituinjr.

06.08.2025

Ang nawawalang nailcutter

ANG NAWAWALANG NAILCUTTER 

nawawala ang nailcutter ko

mahaba na ang aking kuko

hinanap ko na sa gamit ko

ngunit di na makita ito

nawawala'y hahagilapin

kung wala talaga, gagawin:

bagong nailcutter na'y bibilhin

sa tindahang kaylayo man din

pilosopiya'y naapuhap

nawala lang ang hinahanap

ang wala'y di na hinagilap

pagkat pagkawala na'y tanggap

bagong nailcutter na'y nagamit

mga kuko ko na'y lumiit

ang hinlalaki, hinliliit

at nasa gitna na'y ginupit

- gregoriovbituinjr.

06.08.2025